Choć nie zawsze wydaje się to oczywiste – zapobieganie marnowaniu żywności stanowi m.in. działanie z zakresu ochrony środowiska. Dlaczego powinniśmy o tym pamiętać i co możemy zrobić, by jednocześnie oszczędzać oraz dbać o środowisko naturalne?

Ponad 21,1 mln Polaków przyznaje się do marnowania żywności w prowadzonych przez siebie gospodarstwach domowych. W tym samym czasie ponad 1,5 mln naszych rodaków żyje poniżej poziomu ubóstwa. Takie dane podała Federacja Polskich Banków Żywności.

Dzień, który powinien zapaść w pamięć

16 października obchodziliśmy Światowy Dzień Żywności. To szczególna okazja, by zastanowić się, jak możemy zmniejszyć (a najlepiej wyeliminować) szkodliwą ekologicznie i niekorzystną społecznie tendencję do marnowania żywności. Wynika ona na ogół z niewłaściwego planowania codziennych zakupów. Warto o tym przypomnieć, szczególnie w kontekście zbliżających się świąt Bożego Narodzenia, w czasie których wciąż mamy zwyczaj w nadmiarze zaopatrywać się w produkty żywnościowe. – W Polsce marnuje się łącznie 4,8 mln ton żywności na różnych etapach produkcji, dystrybucji i konsumpcji – podkreśla Beata Ciepła, prezes Federacji Polskich Banków Żywności.

Jakie są skutki marnowania żywności?

Ma to również istotne znaczenie dla ochrony środowiska. Zmarnowana żywność, tak samo jak produkty wykorzystane konsumpcyjnie, wymaga bowiem odpowiednich nakładów produkcyjnych. Zużycie energii niezbędne dla jej wytworzenia, emisja zanieczyszczeń w trakcie transportu do punktów sprzedaży, obciążenie punktów zbiórki odpadów, skala dodatkowego uzdatniania ścieków powstałych w procesie produkcji np. środków chemicznych niezbędnych dla wytworzenia żywności i jej opakowań oraz ilość wykorzystanych nawozów przy uprawach: te i wiele innych czynników sprawiają, że niewykorzystana żywność staje się realnym czynnikiem wpływającym na stan klimatu i otoczenia naturalnego.

Wystarczy dobre planowanie i edukacja

Według deklaracji Polaków uczestniczących w badaniach, najczęstszą przyczyną marnowania żywności jest brak kontroli nad jej terminem przydatności do spożycia. Taka sytuacja występuje zwykle w kontekście niewłaściwego planowania zakupów, tworzenia zapasów przekraczających bieżące potrzeby gospodarstwa domowego. Niewłaściwe sposoby przechowywania żywności również odgrywają niemałą rolę w utracie jej walorów spożywczych. Każdemu z tych czynników łatwo zaradzić – wymaga to niewielkiej zmiany nawyków w codziennym życiu. Nadal jednak brakuje celowych działań propagujących właściwe postępowanie z produktami żywieniowymi.

Żywności nie warto kupować „na zapas”

Co najczęściej marnuje się dziś w polskich domach? Przede wszystkim pieczywo, które dominuje w tym zakresie, ale zaraz po nim owoce, warzywa i wędliny. Może warto wziąć to pod uwagę przy kolejnych zakupach…? Staraniom o wzrost świadomości konsumenckiej powinny towarzyszyć działania edukacyjne w zakresie ekologicznym, ponieważ oba te obszary są ze sobą mocno powiązane. Jak raportują organizacje prowadzące szczegółowe badania nt. gospodarowania żywnością, nasze nawyki powoli zmieniają się na lepsze, choć nie jest to zmiana zachodząca w odpowiednim tempie. Przed nami więc sporo pracy, którą musimy wykonać świadomie i wspólnie.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie aktywnie uczestniczy w przedsięwzięciach związanych z zapobieganiem skutkom marnowania żywności. Zachęcamy do współpracy!

W materiale wykorzystano dane zgromadzone przez Federację Polskich Banków Żywności
www.bankizywnosci.pl