W związku z opublikowaniem artykułu Pana Dawida Serafina pt. Skawinianie „ukarani” za zaradność w walce o czyste powietrze na portalu onet.pl w dniu 18 grudnia 2017, stawiającym w niekorzystnym świetle działania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie w obszarze dofinansowania programów związanych z ograniczeniem ilości zanieczyszczeń emitowanych do powietrza, pragniemy poinformować, iż treści zawarte w artykule są nieprecyzyjne, a niektóre z nich nieprawdziwe.

Na wstępie podkreślić należy, iż powietrze jest jednym z elementów środowiska naturalnego, którego ochrona należy do priorytetowych zadań realizowanych poprzez działania  m.in. właśnie takich instytucji jak Fundusz.

I tak w latach 2012-2017 w ramach realizacji programu PONE Wojewódzki Fundusz w latach 2012-2017 przyznał środki w kwocie:  33 999 252,80 zł w formie dotacji oraz  69 173 688,87 zł w formie pożyczki.

Natomiast w ramach realizacji Programu KAWKA 1 i KAWKA 2 w latach 2013-2017 wypłacone zostało dofinansowanie w kwocie: 65 151 144,42 zł ze środków NFOŚiGW, 52 127 125,20 zł ze środków WFOŚiGW w formie dotacji.

Środki przyznane w ramach ochrony atmosfery w latach 2011-2017 (pożyczka oraz dotacja) na zadania dotyczące wymiany kotłów i palenisk węglowych na inne źródło ekologiczne, termomodernizację budynków użyteczności publicznej oraz wspieranie odnawialnych źródeł energii wyniosły 406 010 860,32 zł.

Wielkość przyznanych środków pozwoliła m.in. na:

• zmniejszenie emisji równoważnej o 3 925,95 ton/rok,
• zmniejszenie emisji pyłu o 798,92 ton/rok,
• termomodernizację 655 664,15 m2 powierzchni,
• zmniejszenie zapotrzebowania  na ciepło grzewcze o 207 987,20 GJ/rok,
• montaż OZE  o łącznej mocy  17 653,061 kW.

Z opublikowanego artykułu wynika, iż „mieszkańcy Skawiny zadeklarowali chęć likwidacji 1200 pieców węglowych…”.

Tymczasem fakty są następujące: gmina złożyła wniosek o wymianę 848 nieekologicznych urządzeń grzewczych, ostatecznie jednak Beneficjent zmniejszył ilość nieekologicznych pieców do 518 sztuk – taką ilość Gmina zadeklarowała w Programie Gospodarki Niskoemisyjnej.

W artykule pojawia się również następujące zdanie: „to właśnie ta jednostka rozdziela środki na walkę z niską emisją”. Informację tą należy uznać za nieprecyzyjną, gdyż WFOŚiGW w Krakowie „nie rozdziela” środków tylko przyznaje na podstawie złożonego wniosku. Wnioski rozpatrywane są wg Regulaminu Programu PONE zatwierdzonego przez Radę Nadzorczą i oceniane są zgodnie z kartą oceny do Programu PONE, zawierającą kryteria na rok 2017 . Przy ocenie wniosku najważniejszą kwestią jest efekt ekologiczny, ale do oceny bierze się również pod uwagę lokalizację źródła emisji (miejscowości uzdrowiskowe, miejscowości o szczególnych walorach przyrodniczych, miasta powyżej 10 000 mieszkańców (dane GUS), miasta poniżej 10 000 mieszkańców i tereny wiejskie) oraz sposób rozwiązań technicznych (podłączenie obiektu do miejskiej sieci ciepłowniczej (w tym geotermia), zastąpienie kotłów węglowych kotłami gazowymi kondensacyjnymi, zastąpienie kotłów węglowych ogrzewaniem elektrycznym, zastąpienie kotłów węglowych kotłami olejowymi, montaż, modernizacja urządzeń ochrony środowiska, wymiana kotłów bez zmiany mediów).

Ponadto informujemy, iż następujące dane liczbowe opisane w artykule: “Liczby mogą być jednak mylące. W przypadku Skawiny, połowę kosztów pokryją mieszkańcy. A to już łącznie 70 proc. W przypadku Zabierzowa mieszkańcy dołożą z własnej kieszeni 15 procent. Łącznie da to sumę 50 proc. Efekt jest jednak taki, że Skawina pieniędzy nie otrzyma, a Zabierzów już tak” zostały źle zinterpretowane, ponieważ zgodnie z Regulaminem Programu PONE na rok 2017 oceniany był wkład własny beneficjenta, rozumiany jako środki własne Gminy zabezpieczone w uchwale budżetowej na rok 2017. Środki mieszkańców (beneficjentów ostatecznych Programu PONE) są zupełnie innym źródłem finansowania inwestycji.

W treści artykułu nie wspomniano także, o czym Fundusz informował, iż nasza instytucja nie jest jedyną jednostką w Krakowie finansującą ochronę środowiska w województwie małopolskim. Istnieją alternatywne źródła finansowania zadań w zakresie ograniczania niskiej emisji, takie jak: Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego, a także prowadzone przez Narodowy Fundusz programy finansowane ze środków krajowych oraz Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko w ramach środków pozyskanych z UE.  

Równocześnie pragniemy podkreślić, iż WFOŚiGW w Krakowie finansuje zadania z zakresu ochrony powietrza poprzez przekazywanie środków finansowych gminom, które są odpowiedzialne za realizację tych zadań zgodnie z przepisami prawa, między innymi prawa zamówień publicznych. Wszystkie przychody WFOŚiGW w Krakowie zgodnie z ustawą prawo ochrony środowiska przeznaczane są wyłącznie na projekty realizowane na terenie województwa małopolskiego.